De afrekening
Maarten van Buuren & Doesjka Bramlage
ISBN: 9789047705178 | Uitvoering: Paperback | Prijs: € 14,95
Ontmaskering van het gewapend verzet
Maarten van Buuren onthult oorlogsmisdaden van het gewapend verzet — geweldpleging, roofovervallen, liquidaties — die na de oorlog doelbewust in de doofpot zijn gestopt. Deze nieuwe editie van De afrekening is volledig herzien, aan – gescherpt en uitgebreid met nieuwe onthullingen over het gewa pend verzet – niet alleen in het Westland, maar ook in Den Haag en Rotterdam.
Voor zijn onderzoek maakte hij o.a. gebruik van archieven van het gewapend verzet zelf; die bronnen zijn dus onomstreden. Ook sprak hij met getuigen van de misstanden bij het gewapend verzet.
8 mei 1945. De commandant van het gewapend verzet in Zuid-Holland, Piet Doelman, roept de NSB’er Lein Francke bij zich voor ‘een verhoor’. Maar Doelman verhoort Francke helemaal niet. Hij mishandelt hem. Hij slaat hem, trapt hem. ‘Pak een touw’, roept hij, ‘dan knopen we hem op.’ Dat is niet meer nodig: Francke is al stervende.
Wat heeft Francke tijdens de oorlog misdaan? Archiefonderzoek leert dat hij het lokaal bewaakte waar in beslag genomen radio’s waren opgeslagen. Dat is alles. En wat deed het gewapend verzet, nota bene volgens de eigen administratie? Doelman en zijn knokploeg gingen zich te buiten aan roofovervallen en liquidaties. Zo lieten zij een Duitse deserteur verdwijnen’, omdat ze dachten dat hij een gevaar voor hen vormde. Ook beroofden zij een boerderij waarbij een grote hoeveelheid geld, bezittingen en voedsel werd buitgemaakt. De boer en zijn familie – beslist geen NSB’ers – werden geslagen en gekneveld. Uit de bronnen blijkt zonneklaar dat de buit niet terechtkwam bij de mensen die honger leden.
Piet Doelman is nooit gestraft voor de dood van Francke en voor andere oorlogsmisdaden.
— Citaat uit De afrekening. Bron: de eigen (!) rapportage van het gewapend verzet m.b.t. de overval op de boer en zijn familie (die geen NSB’ers waren)
‘De vrouwen zijn door ons op hun stoelen vastgebonden en de jongens zijn op zeer speciale en pijnlijke manier vastgebonden, evenals een Hagenaar die er logeerde. K.v.B. heeft een gevoelig pak slaag gehad en is eveneens gebonden. De kinderen werden door ons opgesloten in een kast. Allen waren met een prop in de mond gekneveld. De overval duurde ruim 1 uur. Er werd in beslag genomen: ruim fl. 17.700,- met een lederen geldtasch. [Hierop volgt een uitvoerige opsomming van de rest van de buit.] Naar waarheid opgemaakt en getekend te Vlaardingen, 25 Februari 1945.’
De afrekening
Filosofie
Recensies
Maarten van Buuren was met zijn boek De afrekening. Ontmaskering van het gewapend verzet volop in de media.
‘Geschiedschrijving van de bovenste plank: natuurgetrouw, evenwichtig en vol tragiek door de knap tot leven gewekte personages.’ – de Volkskrant
‘Een pijnlijke maar noodzakelijke ontmaskering.’- Lodewijk Dros, journalist bij de voormalige verzetskrant Trouw
‘Ik heb altijd ergenis gevoeld bij officiële gelegenheden. 4 mei, die minuut stilte met koperblazers en de gestreken vlag, daar krijg ik ontzettend de kriebel van. Ik voel dan dat er iets van een mythe in de lucht hangt,’ aldus Maarten van Buuren in een interview voor NOS nieuws.
‘Gewapend verzet systematisch schuldig aan oorlogsmisdaden’ – Trouw
Van Buuren was te gast bij het VPRO geschiedenisprogramma OVT op 16 oktober 2011.
Ook was er over De afrekening te lezen in NRC, Nederlands Dagblad en de Maassluise Courant.
Het EO radioprogramma Dit is de Dag bezocht met een van de nabestaande voor het eerst het graf van de NSB-er Lein Francke die ten onrechte werd gedood door het verzet.
RTV Rijnmond sprak met Leo van Heijst, een ooggetuige van de moord op NSB-er Lein Francke.
Over de auteur
Maarten van Buuren (1948) is de schrijver van het spraakmakende ‘depressieboek’ Kikker gaat fietsen! en van de historische boeken zoals Een ruimte voor de ziel en De afrekening. Hij is emeritus hoogleraar moderne Franse letterkunde aan de Universiteit Utrecht en schrijft regelmatig over geschiedenis, kunst en literatuur voor De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.
‘Maarten van Buuren is begiftigd met een robuuste, lenige en bijna sexy schrijfstijl.’
– Joost Zwagerman in NRC Handelsblad
Foto: Marlies Schouwstra
Over de illustrator
Doesjka Bramlage (Amsterdam, 1963) maakte verschillende (prenten)boeken met diverse schrijvers. Daarnaast maakt ze illustraties voor tijdschriften en leermethodes van oa. Zwijsen, Malmberg en Noordhoff.
Voor haar illustraties combineert zij verschillende technieken: ze schetst met pen en inkt, knipt, plakt en verft en bewerkt haar illustraties met de computer.
Bij Lemniscaat verscheen eerder van haar: Een heel bijzondere hond (tekst Martine Nijhoff) en Moffel en Piertje.
