Tegendenken / een noodzaak in het publieke debat

Hans Achterhuis

Een noodzaak in het publieke debat

‘Tegendenken is wat Penelope iedere ochtend doet met haar weefsel: zij maakt ongedaan wat ze de vorige avond heeft voltooid. De behoefte om te denken kan nooit worden gestild door zogenaamd vast omschreven inzichten.’ – Hans Achterhuis

Begint niet ieder engagement met ‘een mens die 'nee' zegt’? Vanuit deze gedachte, afkomstig van Camus, neemt Hans Achterhuis de Occupy-beweging serieus. De betogers zeggen 'nee' tegen de bonussen, 'nee' tegen de toenemende maatschappelijke ongelijkheid, 'nee' tegen de hebzucht van de banken. Hun revolte is broodnodig, zegt Achterhuis, maar als het uitmondt in een revolutie – dat wil zeggen: in een utopisch ja-zeggen – dan brengt dat weer het gevaar van een nieuw totalitair denken met zich mee. Er moeten altijd ‘tegendenkers’ zijn, luizen in de pels van links en rechts.

Voortdurend in discussie, niet alleen met anderen maar ook met zichzelf, onderzoekt Achterhuis grote maatschappelijke vragen. We willen allemaal een betere wereld, maar is geweld gerechtvaardigd om die te realiseren, zoals in Syrië of Irak? We hebben ons onderwijssysteem gedemocratiseerd, maar brengt dat niet een nieuwe tweedeling tussen hoger en lager opgeleiden met zich mee? En we hebben onze gezondheidszorg geprofessionaliseerd, maar stemt het belang van al die zorgprofessionals wel overeen met dat van de patiënt?

‘Van meer marktwerking worden wij niet gezonder en wordt de zorg niet goedkoper. Wist u dat in het oude China de arts levensadviezen gaf en dat hij betaald kreeg als de patiënt gezond bleef? Bij ons ontvangt de arts geen cent voor de gezondheid van de patiënt; hier draait de gezondheidszorg op zoveel mogelijk behandelingen.’
– Hans Achterhuis

Formaat: 14,3 x 21,5 cm | paperback | prijs: € 17,50 | isbn: 9789047705543 | nur: 730
Hans Achterhuis

Auteur

Hans Achterhuis

Hans Achterhuis (1942), filosoof en theoloog is de eerste Denker des Vaderlands (2011-2013). In 2002 ontving Hans Achterhuis de Pierre Bayle Prijs voor maatschappijkritiek. Hij behoort tot 'de twaalf grootste denkers van Nederland' (Vrij Nederland) en 'de denkers die ons wereldbeeld veranderden' (NRC Handelsblad).Zowel De utopie van de vrije markt (Lemniscaat 2010) als zijn magnum opus Met alle geweld (Lemniscaat 2008) werden onderscheiden met de Socrates Wisselbeker voor het beste filosofieboek van het jaar. De kunst van het vreedzaam vechten stond in 2015 op de shortlist voor deze prijs.Eerder publiceerde hij De markt van welzijn en geluk (1979), De erfenis van de utopie (1998), Politiek van goede bedoelingen (1999) en Utopie (2006).Achterhuis recenseert wijsgerige literatuur voor de Volkskrant en is redacteur van het Kritisch Denkerslexicon en het Tijdschrift voor Filosofie. ‘Wie schrijft als filosoof, schrijve persoonlijk of schrijve niet.'-- Hans Achterhuis‘Een filosoof met een enorme staat van dienst die al tientallen jaren het publieke debat beïnvloedt. Hij overziet een breed spectrum, van milieu tot internationale politiek.'-- juryrapport Denker des Vaderlands. Daan Roovers, hoofdredacteur van Filosofie Magazine ‘Voor mij is Hans Achterhuis de grote filosofische held van de terugtocht.' - Stephan Sanders in de Volkskrant ***** foto: Roy Beusker

Meer over Hans Achterhuis